Sunday, November 13, 2011

អ្នក​ឃ្លាំមើល​និយាយ​អំពី​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ព្រៃ​ឈើ​នៅ​កម្ពុជា


អ្នក​ឃ្លាំមើល​និយាយ​អំពី​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ព្រៃ​ឈើ​នៅ​កម្ពុជា

2011-11-12
ក្រុម​អ្នក​ការពារ​ព្រៃឈើ​នៅ​កម្ពុជា ឲ្យ​ដឹង​ថា ឈើ​ប្រណិត​ៗ​ជា​ច្រើន​នៅ​តាម​តំបន់​អភិរក្ស​នៅ​តែ​មាន​ការ​បន្ត​កាប់​លក់​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម យ៉ាង​គគ្រឹកគគ្រេង។
Photo courtesy of Global Witness
រូប​ថត​ពី​លើ​អាកាស​នៃ​ទិដ្ឋភាព​ព្រៃ​ឈើ​នៅ​កម្ពុជា​ដែល​រង​ការកាប់​បំផ្លាញ។
ក្រុម​អភិរក្ស​ព្រៃឈើ​នៅ​កម្ពុជា និយាយ​ថា ឈើ​ប្រណិតៗ​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ជួរ​ភ្នំ​ក្រវាញ​ភាគ​កណ្ដាល តំបន់​ជម្រក​សត្វ​បឹងពែរ និង​នៅ​តំបន់​ឧទ្យាន​ជាតិ​វីរជ័យ កំពុង​រង​ការ​កាប់​លក់​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម យ៉ាង​គគ្រឹកគគ្រេង។ 
ក្រុម​នេះ​និយាយ​ថា ឧកញ៉ា ទី្រ ភាព ដែល​ជា​អ្នក​ជំនួញ​ច្រើន​មុខ​ជា​អ្នក​ជួយ​ដល់​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​នៅ​កម្ពុជា ហើយ​មាន​បណ្ដាញ​ជិតស្និទ្ធ​ជាមួយ​កង​យោធពល​ខេមរភូមិន្ទ បាន​កាង​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម មួយ​ដែល​គ្មាន​ឈ្មោះ​ពិត​ប្រាកដ​ក្នុង​ការ​រួម​ដៃ​គ្នា​រក​ស៊ី ក្រោម​ផ្លាក​ដី​ព្រៃ​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច ឬ​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​ផ្សេងៗ។
ប្រធាន​អង្គការ​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា លោក ឈុត វុទ្ធី មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព បាន​ទទួល​ដី​សម្បទាន​ព្រៃឈើ​រាប់​ពាន់​ហិកតារ​ក្នុង​តំបន់​ជួរ​ភ្នំ​ក្រវាញ​ភាគ​កណ្ដាល រវាង​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ និង​ខេត្ត​កោះកុង ក្រោម​រូបភាព​អភិវឌ្ឍន៍​វារីអគ្គិសនី ប៉ុន្តែ​ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​វា​ជា​ការ​រក​ស៊ី​កាប់​ព្រៃ​ប្រណិត​ៗ របស់​ខ្មែរ​ដោយ​ផ្ទាល់​ពី​ក្រុម​ឈ្មួញ​វៀតណាម ដែល​ទទួល​ការពារ​ដោយ​ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព ប៉ុណ្ណោះ។ 
លោក ឈុត វុទ្ធី៖ «គាត់​កាប់​ទាំង​អស់​ក្នុង​តំបន់​ជួរ​ភ្នំ​ក្រវាញ ហើយ​ទន្ទឹម​នឹង​នោះ ទ្រី ភាព ហ្នឹង​គាត់​ជា​អ្នក​រៀបចំ ប៉ុន្តែ​អ្នក​ធ្វើ និង​អ្នក​អនុវត្ត គឺ​ពី ៩០% ទៅ ១០០% ដែល​រៀប​ចំ​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម។ ជា​ចំណុច​មួយ​ដែល​ជា​អ្នក​រៀបចំ​អនុវត្ត​ទៅ​លើ​ការងារ​ប្រតិបត្តិ​ហ្នឹង មុខ​គឺ ទ្រី ភាព ទេ ប៉ុន្តែ​ធាតុ​ពិត​ដែល​ធ្វើ​ហ្នឹង គឺ​ចែក​មុខ​សញ្ញា​គ្នា គឺ​វៀតណាម បាន​កាប់​រាប់​សែន​ម៉ែត្រ​គូប​ចូល​ចង់​លាន​ម៉ែត្រ​គូប​ហើយ​បើ​និយាយ​ពី​ឈើ​វិញ​នៅ​តំបន់​ជួរ​ភ្នំ​កណ្ដាល​ហើយ​ពី​តំបន់​ផ្សេងៗ​ទៀត ហើយ​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ​ដែល​កំពុង​សន្សំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ គឺ​ដឹក​ជញ្ជូន​រាល់​ថ្ងៃ មាន​ឡាន Lexus, Land Cruiser, Rand Rover សុទ្ធតែ​ប្រភេទ​ឡាន​ថ្លៃៗ ដែល​ដឹក​ឈើ​ប្រណិត​ចេញ ហើយ​ចេញ​ហ្នឹង​គឺ​ឆ្លង​កាត់​តាម​វៀតណាម ហើយ​ចេញ​ពី​វៀតណាម ទៅ​ប្រទេស​ចិន តែម្តង»
លោក ឈុត វុទ្ធី មាន​ប្រសាសន៍​បន្ត​ថា ក្រៅ​ពី​លោក​ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព ដែល​បាន​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃ​ឈើ​នៅ​តំបន់​ជួរ​ភ្នំ​ក្រវាញ​នោះ គេ​ក៏​ឃើញ​លោក ទ្រី ភាព បាន​កាប់​បំផ្លាញ​ឈើ​ប្រណិត​ធំៗ​បែប​នេះ​ដែរ​នៅ​តំបន់​ជម្រក​សត្វ​បឹងពែរ ស្ថិត​ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់ធំ និង​ខេត្ត​ព្រះវិហារ ក្រោម​ផ្លាក​ការ​ទទួល​បាន​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ទំហំ​ជិត ១​ម៉ឺន​ហិកតារ ដើម្បី​ធ្វើការ​អភិវឌ្ឍន៍។
លោក ឈុត វុទ្ធី ថ្លែង​ថា ឈើ​ធំៗ​នៅ​តំបន់​ជម្រក​សត្វ​បឹងពែរ មាន បេង នាងនួន ផ្ចឹក ត្បៀក ដែល​មាន​មុខ​កាត់​ពី ៨​តឹក ទៅ​មួយ​ម៉ែត្រ ត្រូវ​បាន​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម​មួយ​ដែល​កាង​ដោយ​ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព កាប់​ដឹក​ចេញ​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​ជិត ១០​ឡាន ហើយ​ក្នុង​មួយ​ឡានៗ​មាន​ផ្ទុក​ឈើ​មិន​តិច​ជាង ៤០​ម៉ែត្រ​គូប​នាំ​ចេញ​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម កាត់​តាម​ច្រក​ដើម​ដូង ៧​ដើម ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់ចាម។ លោក​បន្ត​ថា ឈើ​ទាំង​នោះ​ត្រូវ​បង់​ពន្ធ​ឲ្យ​វៀតណាម ក្នុង​១​ម៉ែត្រ​គូប​ចំនួន ១​ពាន់​ដុល្លារ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។
លោក​ក៏​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ផង​ដែរ​ថា ឈើ​គ្រញូង​ដែល​សំបូរ​ជាង​គេ​គឺ​នៅ​តំបន់​ភ្នំ​ក្រវាញ ភាគ​កណ្ដាល​ក្នុង​ចំណុច​ភ្នំ​ខ្មោច​បាន​រង​កាប់​បំផ្លាញ​យ៉ាង​ហិនហោច​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន​របស់​លោក​ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព។
លោក​ថា​ឈើ​គ្រញូង​ជា​ប្រភេទ​ឈើ​មួយ​ដែល​មាន​តម្លៃ​ខ្ពស់​ជាង​គេ សូម្បី​តែ​បំណែក​កម្ទេចកំទី រួម​ទាំង​ឫស​របស់​វា​ផង ឈ្មួញ​អាច​លក់​ទៅ​ឲ្យ​វៀតណាម ក្នុង​តម្លៃ ៨​ដុល្លារ ក្នុង​១​គីឡូក្រាម ហើយ​សម្រាប់​ប្រភេទ​ឈើ​ឡាំង​ដែល​មាន​ប្រវែង​ជាង ២​ម៉ែត្រ មុខ​កាត់​ប្រវែង​ចាប់​ពី ៥​តឹក ហើយ​ដែល​មាន​កំរាស់ ១,២​តឹក​នោះ គេ​អាច​លក់​ឲ្យ​ឈ្មួញ​វៀតណាម ក្នុង​តំលៃ ៣​ម៉ឺន​ដុល្លារ ហើយ​វៀតណាម អាច​លក់​បន្ត​ទៅ​អោយ​ចិន​ក្នុង​តំលៃ ៦​ម៉ឺន​ដុល្លារ​បាន​ដោយ​ងាយ។ 
លោក​បន្ត​ថា ដើម​គ្រញូង​មួយ​ដើម​ដែល​ត្រូវ​ប៉ាន់​មាន​តំលៃ ១​សែន​ដុល្លារ ហើយ​អាច​លក់​បាន​រហូត​ដល់ ៥​សែន​ដុល្លារ​ទៅ​ឲ្យ​វៀតណាម ហើយ​វៀតណាម អាច​លក់​បាន​លើស​ពី​ចំនួន​នេះ​ប្រាំ​ដង​ទៅ​ឲ្យ​ចិន។ 
របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​បាន​បង្ហាញ​ថា លោក​ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព ក៏​បាន​ទទួល​ដី​ព្រៃ​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ជិត ១​ម៉ឺន​ហិកតារ​ផ្សេង​ទៀត​ក្នុង​តំបន់​ឧទ្យានជាតិ​វីរជ័យ ស្ថិត​ក្នុង​ខេត្ត​រតនគិរី ហើយ​សព្វថ្ងៃ​កំពុង​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​នៅ​ទី​នោះ​យ៉ាង​គគ្រឹកគគ្រេង​លក់​ទៅ​ឲ្យ​ប្រទេស​វៀតណាម ផង​ដែរ។
វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​នៅ​មិន​អាច​សុំ​សេចក្ដី​អត្ថាធិប្បាយ​ពី​លោក ទ្រី ភាព បាន​ទេ ទាក់ទិន​ទៅ​នឹង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នេះ។
កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៨ អង្គការ​ឃ្លាំមើល​បរិស្ថាន​ពិភពលោក (Global Witness) បាន​រាយការណ៍​ថា ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព ជា​អ្នក​នៅ​ពី​ក្រោយ​ក្រុមហ៊ុន​របស់​វៀតណាម​មួយ ឈ្មោះ Hongfu ដែល​រក​ស៊ី​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃ​ឈើ​រាប់​ម៉ឺន​ហិកតារ​នៅ​កម្ពុជា។ ឧកញ៉ា ទី្រ ភាព ក៏​មាន​បើក​បន​ល្បែង​ស៊ី​សង​ផង​ដែរ ក្នុង​ខេត្ត​រតនគិរី ជាប់​ព្រំដែន​វៀតណាម-​កម្ពុជា។ របាយការណ៍​នោះ​ក៏​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ផង​ដែរ​ថា ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព គឺ​ជា​មនុស្ស​ដែល​មាន​អំណាច និង​ជា​មនុស្ស​ពូកែ​រក​លុយ​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា។
លោក ឈុត វុទ្ធី មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព មាន​ទំនាក់ទំនង​យ៉ាង​រឹង​មាំ​ជាមួយ​ក្រុម​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ក្នុង​ការ​សម្របសម្រួល​ឲ្យ​ទទួល​បាន​គោលការណ៍​សម្បទាន​ដី​ព្រៃ​ពី​រដ្ឋាភិបាល៖ «ធនធាន​ទាំង​អស់​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​ខ្មែរ​សព្វថ្ងៃ​ហ្នឹង គឺ​បាន​ទៅ​លើ​ក្រុមហ៊ុន​មួយ​ចំនួន​មាន​អំណាច មាន​ទំនាក់ទំនង​ចូល​ជ្រៅ​ជាមួយ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ ហើយ​ការ​សម្រេច​នេះ​ភាគ​ច្រើន​ដែល​ខ្ញុំ​សង្កេត​ឃើញ​ឈ្មោះ​ចេញ​មក​មាន សាស់ លាស់។ ខ្ញុំ​ឃើញ​ឯកសារ​ចុង​ក្រោយ​ហ្នឹង​ជាមួយ សាស់ លាស់ នេះ​តែម្ដង នៅ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ ប្រព័ន្ធ​ទាំង​អស់​ហ្នឹង បើ​សិន​ជា​យើង​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ទៅ​លើ​ច្បាប់​វិញ នៅ​លើ​ព្រៃ​ឈើ ទៅ​លើ​ច្បាប់​តំបន់​ការពារ ទៅ​លើ​ច្បាប់​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ទៅ​លើ​អនុក្រឹត្យ​នៃ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច យើង​ឃើញ​ថា អត់​គោរព​ទៅ​នឹង​គោលការណ៍​នៃ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​នោះ​ទេ»
លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់​ប្រកាស​ថា រាល់​ដី​សម្បទាន​ទាំង​អស់​អាច​ប្រគល់​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​សម្រាប់​តែ​តំបន់​ព្រៃ​ឈើ​រេចរឹល​ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ​នៅ​រយៈពេល​ចុង​ក្រោយ​នេះ​គេ​សង្កេត​ឃើញ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ផ្ដល់​សម្បទាន​ដី​ព្រៃ​ស្រោង ឬ​តំបន់​ព្រៃ​ក្រាស​រាប់​ម៉ឺន​ហិកតារ​ក្នុង​កុងត្រា ៩៩​ឆ្នាំ​ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ទាំង​នោះ ដែល​ភាគ​ច្រើន​ជា​ក្រុមហ៊ុន​វៀតណាម និង​ក្រុមហ៊ុន​ចិន។
ក្រុម​អ្នក​ឃ្លាំមើល​បរិស្ថាន​នៅ​កម្ពុជា ព្រួយ​បារម្ភ​ថា ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នឹង​អាច​រង​ការ​អន្តរាយ​ដល់​ជីវភាព​រស់​នៅ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​ពួក​គេ ហើយ​នេះ​កាន់​តែ​ជា​បន្ទុក​ធ្ងន់​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​សម្រាប់​យុទ្ធនាការ​កាត់​បន្ថយ​ភាព​ក្រីក្រ​របស់​ខ្លួន។ ប៉ុន្តែ​កាល​ពី​ចុង​ឆ្នាំ​២០០៧ លោក ច័ន្ទ សារុន រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខា​ប្រមាញ់ និង​នេសាទ បាន​ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ​សភា​ថា ដើម្បី​ឲ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​កម្ពុជា ដើរ​ទាន់​សភាពការណ៍ គេ​ត្រូវ​ធ្វើការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ពី​ដី​ព្រៃ​ទៅ​ជា​ដី​កសិ​ឧស្សាហកម្ម។ 
លោក ច័ន្ទ សារុន៖ «ឬ​កៅស៊ូ​បាន​តំលៃ​ថ្លៃ​រដ្ឋាភិបាល​សម្រាប់​កាប់ព្រៃ​ឈើ​ដាំ​កៅស៊ូ ឬ​ដូង​ប្រេង​ភ្លាម។ ឥឡូវ​នេះ​នៅ​ពេល​ដែល​កៅស៊ូ​មាន​តំលៃ​ចុះ​គេ​ក៏​សម្រេច​កាប់​កៅស៊ូ​ចេញ​ហើយ​ដំា​ដូង​ប្រេង​វិញ។ នេះ​ឃើញ​ទេ​គឺ​របៀប​អ៊ីចឹង។ បើ​សិន​ជា​ដី​នេះ​វា​ផ្ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​ខ្ពស់​ឲ្យ​ប្រទេស​ជាតិ ហើយ​ព្រៃ​ហ្នឹង​វា​នឹង​បម្រុង​ខូច​ទៅ​ហើយ​នោះ ទុក​ធ្វើ​អី​ទៀត? មិន​ត្រូវ​ផ្ទេរ​វា​ជា​ប្រញាប់​ឲ្យ​មក​ជា​ដី​ដែល​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​ខ្ពស់? នេះ​ជា​ផល​ប្រយោជន៍​នៃ​ការ​ផ្ទេរ​នេះ»
ទោះ​បី​ជា​មាន​ការ​អះអាង​របស់​លោក ច័ន្ទ សារុន យ៉ាង​នេះ​ក៏​ដោយ ក៏​ក្រុម​អ្នក​ឃ្លាំមើល​អំពី​សកម្មភាព​ជួញដូរ​ព្រៃឈើ​នៅ​កម្ពុជា បាន​ជំទាស់​ទៅ​នឹង​គោលការណ៍​នេះ ដោយសារ​ឈ្មួញ​ខ្លះ​បាន​យក​រូបមន្ត​ដូច្នេះ​ជា​លេស​ក្នុង​ការ​រក​ស៊ី​កាប់​ឈើ​ខុស​ច្បាប់​ទៅ​វិញ គឺ​ធ្វើ​ឡើង​ក្រោម​ផ្លាក​សម្បទាន​ដី​ព្រៃ​សេដ្ឋកិច្ច​ដើម្បី​ការ​អភិវឌ្ឍ។
មន្ត្រី​ផ្នែក​ស៊ើប​អង្កេត​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា លោក ឈឹម សាវុធ មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​មិន​ត្រឹម​តែ​ផ្ដាច់​ជីវភាព​រស់​នៅ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ដែល​អាស្រ័យផល​ទៅ​លើ​អនុផល​ព្រៃឈើ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ តែ​វា​ការ​បំផ្លាញ​យ៉ាង​ហិនហោច​ដល់​ប្រព័ន្ធ​ការពារ​បរិស្ថាន និង​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​ឡើង​កំដៅ​ផែន​ដី​ផង​ដែរ។ 
លោក ឈឹម សាវុធ៖ «គ្រាន់​តែ​តំបន់​ព្រៃឡង់​មួយ​វា​ប៉ះពាល់​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​រាប់​ម៉ឺន​គ្រួសារ​ទៅ​ហើយ ក្នុង​ហ្នឹង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​ដែល​អាស្រ័យ​ផល​លើ​អនុផល​ព្រៃ​ឈើ មាន​វល្លិ ជ័រ​ទឹក ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​កាប់​បំផ្លាញ​ដើម​ជ័រ​របស់​គាត់​អស់​រាប់​ម៉ឺន​ដើម​ទៅ​ហើយ។ អា​ហ្នឹង​គឺ​វា​ប៉ះពាល់​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​រាប់​ម៉ឺន​គ្រួសារ អា​ហ្នឹង​យើង​តែ​អនុផល​ព្រៃឈើ​ដែល​គាត់​យក​មក​ចិញ្ចឹម​ជីវភាព​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​គាត់។ តែ​នៅ​កន្លែង​ដទៃ​ផ្សេង​ៗ​ទៀត ដូច​ជា​នៅ​ក្រវាញ និង​តំបន់​ផ្សេង​ទៀត វា​បាន​ប៉ះពាល់​ដំណាំ​វិល​ជុំ​របស់​គាត់»
គេ​សង្កេត​ឃើញ​ព្រៃ​ឈើ​ប្រហែល ៧០% នៃ​ផ្ទៃ​ដី​កម្ពុជា ទាំង​មូល​បាន​រង​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​យ៉ាង​អនាធិបតេយ្យ​ក្នុង​ទសវត្ស​ឆ្នាំ​១៩៩០ ហើយ​នៅ​ក្រោយ​របត់​នយោបាយ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៩៣ គេ​ឃើញ​បញ្ហា​ព្រៃឈើ​បាន​ធូរ​ស្រាល​បន្តិច ប៉ុន្តែ​ចាប់​តាំង​ពី​ទសវត្ស​ឆ្នាំ​២០០០ មក គេ​ឃើញ​បញ្ហា​បំផ្លាញ​ព្រៃ​ឈើ និង​ធនធាន​ធម្មជាតិ​បាន​កើត​មាន​ឡើង​វិញ​កាន់​តែ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ជាង​មុខ​ទៅ​ទៀត។ 
បើ​ទោះ​បី​ជា​មាន​បញ្ហា​បែប​នេះ​កើត​មាន​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ ក៏​លោក ហោ ណាំហុង រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​កម្ពុជា កាល​ពី​ចុង​ខែ​កញ្ញា បាន​ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​មហាសន្និបាត​របស់​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​ថា កម្ពុជា​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​ទប់ទល់​នឹង​ការ​ឡើង​កម្ដៅ​ផែនដី ព្រម​ទាំង​ការពារ​ដល់​បរិស្ថាន​ក្នុង​តំបន់ តាម​រយៈ​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ក្នុង​ការ​ការពារ​ព្រៃ​ឈើ​របស់​ខ្លួន។ 
លោក ម៉ាគើស ហាដឃើ (Marcus Hardtke) ដែល​ជា​អ្នក​ឃ្លាំមើល​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ព្រៃ​ឈើ​នៅ​កម្ពុជា អស់​រយៈពេល​ជាង ១០​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​នោះ បាន​ថ្លែង​តាម​ទូរស័ព្ទ​កាល​ពី​ដើម​ខែ​តុលា ថា ការ​ថ្លែង​អំពី​ការ​ការពារ​បរិស្ថាន​តាម​រយៈ​ការ​អភិរក្ស​ព្រៃ​ឈើ​នៅ​កម្ពុជា គ្រាន់​តែ​ជា​ពាក្យ​និយាយ​ឲ្យ​ពីរោះ​ស្ដាប់​ប៉ុណ្ណោះ តែ​តាម​ធាតុ​ពិត តំបន់​អភិរក្ស​ព្រៃ​ឈើ​ជា​ច្រើន​ដែល​ជា​ដែន​ជម្រក​សត្វ​នោះ ត្រូវ​បាន​គេ​លក់​ដូរ​ទៅ​ឲ្យ​ឈ្មួញ​ឯកជន​យ៉ាង​សប្បាយ។ 
លោក ម៉ាគើស ហាដឃើ៖ «ការ​និយាយ​បែប​ជា​លក្ខណៈ​ការទូត​ខាង​ក្រៅ ស្ដាប់​ទៅ​វា​ល្អ​មើល​ណាស់ ប៉ុន្តែ​តាម​ការ​ពិត​ជាក់ស្ដែង​វា​មិន​ដូច្នោះ​ទេ។ លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​បរិស្ថាន​ក៏​ធ្លាប់​និយាយ​នៅ​ឯ​សន្និសីទ​មួយ អំពី​ការ​បម្រែបម្រួល​អាកាសធាតុ​ក្នុង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ដែរ ហើយ​​សារសំខាន់​នៃ​ការ​ការពារ​ព្រៃ​ឈើ​ដែរ ប៉ុន្តែ​នៅ​ពេល​ដំណាល​គ្នា​នោះ តំបន់​អភិរក្ស​ព្រៃឈើ​ទាំង​អស់ សុទ្ធ​ត្រូវ​បាន​លក់​ទៅ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​ដើម្បី​កាប់​សម្អាត​ដាំ​ដំណាំ​កសិ​ឧស្សាហកម្ម​ទៅ​វិញ។ ខ្ញុំ​គិត​ថា បញ្ហា​នោះ​វា​មិន​ល្អទេ»
លោក ម៉ាគើស ថ្លែង​បន្ត​ថា ប្រទេស​វៀតណាម កំពុង​នាំ​ចូល​ឈើ​ជា​ច្រើន​ពី​តាម​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​ភាគ​អាគ្នេយ៍ ដូច​ជា​ប្រទេស​ឡាវ និង​កម្ពុជា​ជាដើម ពីព្រោះ​វៀតណាម មាន​រោងចក្រ​ធំ​ជា​ច្រើន​ដែល​អាច​មាន​សមត្ថភាព​ក្នុង​ការ​កែច្នៃ​ឈើ​ទាំង​អស់​ដើម្បី​លក់​បន្ត​ជា​ចំហ​ទៅ​ប្រទេស​ចិន។ 
លោក​ថ្លែង​បន្ត​ថា ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ត្រូវ​តែ​ចេះ​ការពារ​សហគមន៍​ព្រៃ​ឈើ​របស់​ខ្លួន​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​តាម​រយៈ​ការ​បញ្ចេញ​ព័ត៌មាន​ដើម្បី​ផ្សព្វផ្សាយ​ឲ្យ​ពិភពលោក​បាន​ដឹង​ឮ ហើយ​ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត​ពួកគេ​មិន​ត្រូវ​ជឿ​តែ​ទៅ​លើ​ក្រុម​មន្ត្រី​រដ្ឋបាល​ព្រៃ​ឈើ​នោះ​ឡើយ ពីព្រោះ​អ្នក​ទាំង​នោះ​ហាក់​កំពុង​ជួយ​ដល់​ការ​រក​ស៊ី​ឈើ​ខុស​ច្បាប់​ទៅ​វិញ។
គេហទំព័រ​របស់​ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខា​ប្រមាញ់ និង​នេសាទ បាន​បង្ហាញ​ថា រដ្ឋាភិបាល​បាន​បណ្ដុះ និង​បំបៅ​កូន​ឈើ​ជាង ៦០​លាន​ដើម នៅ​ឆ្នាំ​២០០៨ ហើយ​ចំនួន​បាន​កើន​ឡើង​ជាង ៨៨​លាន​ដើម​នៅ​ឆ្នាំ​២០០៩។ គេហទំព័រ​របស់​ក្រសួង​នេះ ក៏​បាន​បង្ហាញ​ផង​ដែរ​ថា រដ្ឋាភិបាល​បាន​ដាំ​កូន​ឈើ​លើ​ផ្ទៃដី​ប្រមាណ ១​សែន​ហិកតារ កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៩។ ប៉ុន្តែ​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​និយាយ​ថា ចំនួន​ទាំង​នេះ​មិន​សមាមាត្រ​គ្នា​ទៅ​នឹង​ចំនួន​ព្រៃ​ឈើ​ដែល​ឈ្មួញ​បាន​កាប់​បំផ្លាញ​តាម​រយៈ​គោលការណ៍​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​រដ្ឋាភិបាល​នោះ​ឡើយ។ 
របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៧ បាន​រក​ឃើញ​ថា ការ​អនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ធ្វើ​ឡើង​មិន​បាន​ត្រឹមត្រូវ មាន​ន័យ​ថា ប្រតិបត្តិការ​កាប់​ព្រៃ​ឈើ​បាន​កើត​ឡើង​ឆ្ងាយ​ពី​កន្លែង​នៃ​ការ​អនុញ្ញាត​នោះ​ទៅ​ទៀត ហើយ​បញ្ហា​នេះ​បាន​កើត​មាន​ឡើង​ជា​លក្ខណៈ​ប្រព័ន្ធ ក្នុង​ការ​ដក​យក​ឈើ​ប្រណិតៗ និង​ធនធាន​ដ៏​មាន​តម្លៃ​របស់​ប្រទេស។ 
ទាំង​មន្ត្រី​ក្រសួង​កសិកម្ម ក្រសួង​បរិស្ថាន និង​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែន​ដី​នគរូបនីយកម្ម នៅ​មិន​ទាន់​អាច​បញ្ជាក់​បាន​ទេ​អំពី​គោលនយោបាយ​សម្បទាន​ដី​ព្រៃ​ទាំង​នេះ ដែល​កំពុង​រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា ជា​អ្នក​រក​ស៊ី​ជាមួយ​ឈ្មួញ​បរទេស​ក្នុង​លក់​ឈើ​ដ៏​មាន​តម្លៃ​របស់​ខ្មែរ។
គេហទំព័រ​របស់​ទស្សនាវដ្ដី Southeast Asia Globe កាល​ពី​ពាក់​កណ្ដាល​ខែ​សីហា បាន​រាយការណ៍​ថា ក្នុង​រយៈពេល​ប្រាំ​អាទិត្យ ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​មិថុនា ដល់​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​កក្កដា លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​ផ្ដល់​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​តំបន់​អភិរក្ស​ចំនួន ៦​កន្លែង​ដល់​ក្រុមហ៊ុន​ឧស្សាហកម្ម ដែល​មាន​ផ្ទៃដី​ទំហំ ៤​ម៉ឺន​៦​ពាន់​ហិកតារ។
កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៧ អង្គការ​ឃ្លាំមើល​បរិស្ថាន​ពិភពលោក (Global Witness) បាន​រក​ឃើញ​ថា ក្រុម​ឈ្មួញ​ធំៗ​ដែល​រក​ស៊ី​កាប់​ព្រៃ​ឈើ និង​បំផ្លាញ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​នៅ​កម្ពុជា ដែល​រួម​មាន​លោក​សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា ឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ លោក​សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា ឧកញ៉ា ឡៅ ម៉េងឃិន អ្នកស្រី ជឹង សុភាព ហៅ​យាយ ភូ លោក​ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព លោក ឧកញ៉ា អាន ម៉ារាឌី លោក ឌី ចូច ហៅ ហ៊ុន ចូច និង​ក្រុម​មន្ត្រី​ក្រសួង​កសិកម្ម​ជា​ច្រើន​ទៀត។
អង្គការ​នេះ​ក៏​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ផង​ដែរ​ថា ឈើ​ប្រណិត​ៗ​ដ៏​មាន​តំលៃ​ជា​ច្រើន ដូច​នៅ​បណ្ដា​ខេត្ត​ក្នុង​ភូមិភាគ​ឦសាន បូព៌ា បស្ចិម និង​អាគ្នេយ៍ ត្រូវ​បាន​ក្រុម​ឈ្មួញ និង​ក្រុម​មន្ត្រី​មាន​អំណាច​ឃុបឃិត​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​បរទេស​កាប់​លក់​រាប់​លាន​ម៉ែត្រ​គូប រហូត​មក​ទល់​សព្វ​ថ្ងៃ៕

No comments:

Powered By Blogger